N.L. van Dinther

 

Enige jaren geleden is aandacht geschonken aan fragmenten van vijzels afkomstig uit Engeland en vervaardigd uit zogenaamd "Purbeck marble". De kennis over vorm en verspreiding van vijzels


De vondst te Poortugaal is zeer vertraagd bekend van “Purbeck marble” in ons land kan nu worden aangevuld met twee vondsten te Poortugaal en te Spijkenisse.

geworden en dateert uit 1971. Eerst in 1980, ter gelegenheid van NCRV's-kerkepad, werd ze door de vinder onder de aandacht van de auteur gebracht. De vijzel is in 1971, bij werkzaamheden in verband met de aanleg van vloer- verwarming in de Ned. Herv. kerk te Poortugaal, gevonden na officiële werktijd. De vindplaats bevindt zich dicht bij het koor. De vijzel werd mee naar huis genomen en is daardoor niet bekend geworden aan de archeoloog van het Bureau Oudheidkundig Onderzoek van de  dienst gemeentewerken te Rotterdam, die toentertijd een onderzoek deed in de kerk.

 

De door de vinder aangeduide plaats geeft een aanwijzing, dat de vijzel in de grond is gekomen bij de bouw van de eerste stenen kerk te Poortugaal. Wellicht heeft de vijzel gezien de vorm secundair dienst gedaan als wijwaterbakje; hoe hij in de grond is gekomen, blijft raadselachtig.

 

De Poortugaalse vijzel is door de bereidwillige medewerking van mej.dr. de Groot vergeleken met een monster uit de collecties van gesteenten van het Rijksmuseum van Geologie en Mineralogie te Leiden.De stenen kerk te Poortugaal kwam in de plaats van de circa 1180 uit hout opgetrokken kerk. Het ter plaatse verrichte archeologisch onderzoek heeft aanwijzingen opgeleverd, dat de bouw van de stenen kerk omstreeks 1220 gedateerd kan worden. De fabricage van de vijzel kan aldus op zijn laatst in het begin van de 13de eeuw geplaatst worden.

Het monster uit de collecties is afkomstig uit de "Upper Purbeck beds", uit de Boven-Jura en werd ten zuiden van Peveril Point in Dorset { Engeland) verzameld.

Het bestaat uit een samengekitte opeenhoping van slakkenhuisjes met doorsneden van dezelfde vorm en grootte als ook op de onderzijde van de vijzel voorkomen.

De middellijn van de doorsneden varieert van 0,2 tot 0,6 cm en heeft een modaal gemiddelde bij 0,35 cm. De vijzel heeft dezelfde grijsgroene kleur als het monster{dark greenish gray, 5GY 4/1 ), maar

door verwering vertoont hij een aantal bruine vlekken,Jpale brown, 5 YR 5/2).

Uit de grote overeenkomst tussen het karakteristieke gesteente van de vijzel en het vergelijkings-monster, beide opgebouwd uit honderden slakkenhuisjes van het zoetwaterslakje Viviparus en beide van-de-zelfde grijsgroene kleur, mag besloten worden, dat de vijzel vervaardigd is uit Purbeck marble.

In de zomer van 19709 is te Spijkenisse in het park Groenewoud  in een context van scherven-materiaal uit het laatste kwart van de 13de eeuw een fragment gevonden van ( vermoedelijk) een vijzel, vervaardigd uit Purbeck .

Op de foto is duidelijk de samengekitte opeenhoping van slakkenhuisjes van het zoetwaterslakje Viviparus te onderscheiden. Behalve de exemplaren uit de omgeving van Ostende, uit Aardenburg  en uit de Oudelandse polder te Cadzand ,  kunnen de vindplaatsen nu uitgebreid worden met de vondsten te Poortugaal en Spijkenisse. Deze laatste twee importen zullen wellicht het land binnengekomen zijn via het Maasmondgebied, waar binnen de heren van Putten en hun rechts-

voorgangers hun domein hadden liggen. Handelsbetrekkingen tussen dit gebied en de Engelse zuidkust liggen voor de hand

Literatuur

Dinther, N. L. van, 1983. Engelse-importvijzel te Poortugaal. Westerheem XXXII, 214-217

Schrijven dd. 8 sept. 1980 van de heer C. J. Overweel, werkzaam bij het I.P L., aan de heer M. van Trierum van het Bureau Oudheidkundig Onderzoek te Rotterdam.

Chocquee1, A., 1950. Les civilisations préhistoriques et anciens de la Flandre occidentale.

Bruxelles.

Dinther, N. L. van, 1977. Sprokkels uit Poortugaals Historie.

Dinther, N. L. van, 1979. De laat-gotische kruiskerk te Poortugaal. Uitgave kerkvoogdij

Ned. Herv .Gem. te Poortugaal.

Dunning, G. C., 1965-1966. Medieval pottery and stone mortars imported to Aardenburg

from England and France.

Hoek, C., 1972. Oudheidkundig bodemonderzoek te Rotterdam en omgeving in 1971.

Rotterdams jaarboekje, 105-121.

Veerman, J. P ., 1972. Vijzel van Purbeck marbIe te Cadzand. Westerheem XXI, 171-173.

Spreuk

Heb jij je blik al op oneinidg?

Nieuws

Zondag 19 maart - 9.30 u. 4e zondag van de 40dagentijd

Voorganger:              ds. J. van Walsum                 

Band                         met Edward Wilhelm

Collecten:                  ZOA/ kerkbeheer

 

Kerkauto:                   E. van Zaanen

Koster:                      Chris den Ouden            

 

 

Zondag 26 maart - 9.30 u. 5e zondag van de 40dagentijd ZOMERTIJD

Voorganger:              ds. L.J. Scholten, Gouda                

Organist:                   Jan Teeuw

Collecten:                  diaconie / kerkbeheer

 

Kerkauto:                   R.C. Smits 

Koster:                      Bert Plaizier                      

 

Zondag 2 april - 9.30 u. 

Voorganger:              ds. J. van Walsum

Organist:                   nog niet bekend

 

 

Weeksluiting Hooge Werf

Elke 1e en 3e vrijdag van de maand om 18.30 uur.

17 mrt.   ds. Hans van Walsum  Viering Heilig Avondmaal

 

 7 april   LET OP: Aanvang 15.00 u.

              Goede Vrijdagviering met pastor Ben van Dam.  Inloop v.a. 14.30 u.

              Na afloop is er een gezellig samenzijn.

             

Uitzending kerkdienst op de televisie

De dienst uit de Dorpskerk in Poortugaal wordt elke zondag op de tv uitgezonden via Caiway kanaal 12 en KPN kanaal 1314.Online de dienst meevieren kan ook via onze eigen website:www.pgpoortugaal.nl. Daar klikt u op de knop ‘live’ aan, waar u kunt kiezen of u alleen wilt luisteren of wilt luisteren en kijken.

 

o.o.o.o.o.o.o.o.o.o.o.o.o

 

Van het streamteam:

Af en toe krijgen wij meldingen van problemen die zich voordoen bij het bekijken van kerkdiensten thuis op tv. Het betreft dan storingen in het beeld of een slecht/vertraagd geluid. We zouden het zeer op prijs stellen wanneer u dergelijke problemen bij ons wilt melden per mail (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.) of bij een van de leden van het streamteam in de kerk.

We zullen dan proberen oplossingen te vinden voor deze storingen.

                        Met vriendelijke groet, Hans Keij

Om in contact te komen met de gemeente kunt u contact opnemen met:

Predikant: Ds. Hans van Walsum, E-mail: predikant@pgpoortugaal.nl, tel: 06-22912489
Scriba: Roel v/d Berg en Jannine van Lieshout, E-mail: scriba@pgpoortugaal.nl
Website: webmaster@pgpoortugaal.nl

Dorpskerk

De dorpskerk is gelegen direct aan de Groene Kruisweg op de kruising met de Kerkstraat. Telefoonnummer van de dienstdoende koster: 06-17044302. De kerk ligt op loopafstand van het metrostation Poortugaal. Voor verhuur van de kerk: Dhr. A. de Keizer, tel: 06-22 797 952

De Haven

Het adres van dit gebouw is: Emmastraat 9, Poortugaal. 


Klik hier voor ons Privacy Statement.