In de dorpskerk van Poortugaal is een donkergrijs bord geplaatst, wat een z.g.n. rouwbord is.

Een rouwbord is een zwartgeverfd meestal ruitvormig houten bord met naam, titel en wapenschild van een prominente overledene met vermelding van de geboorte- en sterfdatum. De rouwborden werden op de gevel van het sterfhuis opgehangen en werden dan naderhand aan de muren van de kerk waar de overledene begraven was,  bevestigd.

Dit is het originele rouwbord van Nicolaes van Driel. Overleden op 7 September 1697

Hij is in de kerk begraven en heeft een gezamenlijke grafzerk met Doen Beijensz in het koor.

Dit rouwbord heeft in de Dorpskerk van Poortugaal gestaan, maar is in het jaar 1795 uit de kerk verwijderd en opgeborgen in het koor tot het jaar 1923. Bij de voorbereidingen van de restauratie in 1925 heeft Bloys van Treslong Prins dit in 1917 teruggevonden en betiteld als brandhout. Waarom is het weggehaald?

Waarom 1795? De tijd van de patriotten en prinsgezinden. In 1795 werd in Holland de Bataafse Republiek gesticht. In dat jaar werd volgens het Placcaat van de representanten van het Bataafse volk van 8 juni 1795 de adel afgeschaft met het gevolg dat wapens (familiewapens) verwijderd moesten worden. In de kerken werden de wapens van de grafstenen gekapt en moesten de rouwborden worden verwijderd. Pas in 1813 werd de adel weer hersteld.

Waarschijnlijk is dit rouwbord opgeslagen in het knekelhuis, wat nu de stookkelder is. Het heeft daar ruim 200 jaar gestaan. Hoe kan dat zo lang? Ik veronderstel dat het niemand in de weg stond. Als je nu vraagt wat er in de stookkelder staat, dan weet niemand het: (maar er staat veel)!

Het geheel was van geschaafd hout met gesmede nagels in elkaar gezet. Sporen van de schrijnwerker,  zoals maten of aantekeningen zijn niet teruggevonden. De wapenschilden zijn verdwenen en onbekend was wat er in het kapgedeelte was aangebracht.  Restanten van een soort kast waren wel aanwezig. Op de bovenrand zou het jaartal hebben gestaan MDCLXXXXVII. (oude spelling van de Romeinse cijfers)

Bij het schoonmaken van deze rand is echter geen spoor van dit jaartal teruggevonden. Op het houtsnijwerk aan de onderzijde was wel te zien OBIIT 7 SEPTEMBER

Dit bord heeft daarna van de ene plaats naar de andere gezworven.

In 2011 is er een definitief besluit genomen dit rouwbord, wat in heel slechte staat was, te restaureren. Het middengedeelte is ca 90 cm ingekort en opgevuld met een houten plaat. Alle ontbrekende randen zijn nagemaakt en opnieuw aangebracht. Mooi was te zien dat de houten kolommen uit een balk rond geschaafd waren en gedeeltelijk taps waren gemaakt. We proberen nog om na te gaan hoe oud dit hout is.

In de kap is het ontbrekende (originele) wapenschild van Nicolaes van Driel geplaatst: de dubbele adelaar in rood op een goudveld.

Het houtsnijwerk, twee brandende toortsen, samengebundeld is in de originele staat. De letters zijn opnieuw aangebracht. De vier XXXX-en in het jaartal is de oude spelling van de Romeinse cijfers. Na de middeleeuwen is deze schrijfwijze gewijzigd.

Hoewel een origineel rouwbord zwart is geschilderd, is gekozen voor twee tinten grijs. Immers het bord is gemoderniseerd.

N.B. Wie was Nicolaes van Driel?

Zoon van Aert Jansz van Driel geb. 22-6-1604  te Poortugaal begraven  op 7 jan.1679  te Poortugaal, Baljuw, schout en dijkgraaf van Albrandswaard ( 1651-1673 ), schepen van Rozand ( 1654), heemraad van Poortugaal ( 1673-1677); hij huwde 8 juni 1625 te Poortugaal Neeltje Caesar Spruijt,  ged. 17 juli 1601 te Poortugaal, overleden na jan. 1665, dochter van Claes Bastiaensz Spruijt en Magdalena Claesdr. van Driel. Twee zoons van Aert Jansz van Driel studeerden aan de universiteit van LeidenL Joannes van Driel, Portugalensis trans Mosam, 20 jaar, schreef zich in 22 mei 1647 in als student medicijnen, en Nicolaus van Driel, Portugalensis Batavus, 22 jaar,  begon op 5 nov.  1649 aan een studie rechten. De laatste, Mr. Nicolaes van Driel, was advocaat voor het Hof van Holland ( 1652 ), ; later te Schiedam (1659), waar hij het tot burgemeester bracht ( 1673). Hij  huwde in 1653 te Delft met Agata van Witsenburch en zij kregen één zoon Willem, geboren op 16 aug. 1654 en waarschijnlijk jong overleden 10 aug.1657 te Delft.

Nicolaes van Driel  was  vermoedelijk Dijkgraef en Baillu van Albrantwaert, getrouwd met Cornelia Spruyt.  Geparenteerd met de familie Doen, later Doen Beijensz.

Een andere gedachte is dan : Waarom heeft Doen Beijensz wel een straatnaam in Poortugaal-Valkenstein en van Driel niet.

De geschiedenis van Doen Beijensz gaat verder terug tot een zekere Rutgher 1228